لیلا ارشد که بیش از ۴۰سال سابقه فعالیت در حوزه زنان و کودکان دارد معتقد است: کودکان و زنان آسیب دیده یا هرگز نقشی در جایگاه کنونی خود نداشته اند یا این نقش بسیار اندک بوده است. چراکه معمولا در خانواده ای به دنیا آمده اند که دچار آسیب بوده بنابراین مراحل رشد کودک، نوجوان و نوجوانی را به درستی طی نکرده اند.

این کارشناس ارشد مددکاری عنوان می کند: در واقع وظایف نهادهای سیاستگذاری در حوزه حمایت های اجتماعی این است که در حوزه تصویب و اجرای قوانین حمایتی برای بازگشت زنان آسیب دیده به جامعه کمک کنند.

موسس مرکز حمایتی «خانه خورشید» می افزاید: کاهش سن سوء مصرف و ورود به آسیب ها در ایران نشان می دهد چنانچه از افراد آسیب دیده حمایت کافی برای رفع نیازهایشان نشود، جامعه دچار مشکلات بیشتر از جمله انتشار ویروس «اچ ای وی» یا ویروس «اچی پی وی» (زگیل تناسلی) خواهد شد.

وی تصریح می کند: زنان آسیب دیده نیز همانند دیگر زنان قابلیت فرزندآوری دارند بنابراین چنانچه زنان بارداری که به لحاظ مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آسیب دیده اند از سوی مراکز حمایتی تحت نظر روانشناس و مددکار اجتماعی قرار گیرند می توانند فرزندانی سالم به دنیا بیاورند و این موضوع کمکی بزرگ برای داشتن جامعه ای سالم است.

این فعال حوزه زنان که مرکز حمایتی «خانه خورشید را در سال ۸۵ با حمایت سازمان بهزیستی تأسیس کرده است، خاطرنشان می کند: بنا به دلایل متعددی از جمله حمایت نکردن نهادهای مختلف این مرکز پایان سال۱۴۰۰ تعطیل شد.

ارشد ادامه می دهد: ما نیازمند حمایت و سیاستگذاری یکپارچه نهادها و سازمان هایی از جمله وزارت رفاه، وزارت بهداشت، آموزش و پرورش، وزارت کشور، سازمان بهزیستی، ستاد مبارزه با مواد مخدر و شهرداری ها هستیم تا با در اختیار گذاشتن امکانات نرم افزاری و سخت افزاری شاهد کاهش آمار افراد آسیب دیده در جامعه باشیم.

اشتغال برای زنان آسیب دیده

این مددکار اجتماعی می گوید: یکی از فعالیت های ما در «خانه خورشید» ارزیابی علاقه مندی زنان به حرفه های گوناگون بود بنابراین با توجه به این که بیشتر این زنان زندان را تجربه کرده اند، در آن جا مهارت هایی مانند بافتنی، قلاب بافی، راسته دوزی و غیره را آموخته اند که می توان با استفاده از ارزیابی مهارت ها برای آنان شغل مناسب همراه با بیمه تأمین اجتماعی تعریف کرد.

ارشد ادامه می دهد: ضروری است نهادهای دولتی پس از انجام مداخلات، اقدامات حمایتی و صرف هزینه، وقت و نیروی انسانی، آمار و گزارشی دقیق مبنی بر تأثیر مداخلات در حوزه های گوناگون اجتماعی ارایه دهند تا سبب دوباره کاری سایر نهادها نشود.

این مددکار اجتماعی اضافه می کند: آیا گزارش های دقیقی در این زمینه در مرکز آمار ایران یا کتابخانه های شهرداری ها موجود است؟ اگر آمار دقیق موجود نباشد تلاش برای آسیب دیدگان، بدون ارزیابی و بازبینی بی ثمر خواهد بود.

ارشد در پاسخ به ما درباره نیاز به غذا در افراد آسیب دیده می گوید: هرچند انسان از نظر فیزیکی نیازمند غذاست اما علاوه بر تغذیه مناسب، زنان آسیب دیده مانند همه زنان جامعه، بدون تهدید و تحقیر، نیازمند محیط زندگی پاکیزه و مناسب، جای خواب تمیز، لباس تمیز و دیگر امکانات بهداشتی، درمانی و مشاوره های تخصصی روانشناسی و مددکاری اجتماعی هستند و از آنجا که کشور ما کشور فقیری نیست نهادهای دولتی می توانند با حمایت های همه جانبه به این افراد حس اعتماد بنفس و اعتبار داده و برای آنان کارت هویتی و شناسنامه در نظر گرفته شود.

آیا کمپ ها روانشناس و مددکار اجتماعی دارند؟

این کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی اذعان می کند: متأسفانه با تعطیل شدن بسیاری از مراکز حمایتی،  فرد آسیب دیده پس از تحمل یک دوره درد و رنج فراوان در کمپ، به دلیل نبود روانشناس و مددکار اجتماعی و نبود آموزش های مناسب دوباره به چرخه آسیب بر می گردد.

ارشد بیان می کند: آفریقای جنوبی به همه جهان آموخت که ویروس «اچ آی وی» در یک خانه، محله و یک شهر نمی ماند و می تواند به شکل های گوناگون افراد زیادی را درگیر کند چراکه آنان در ابتدا تصور می کردند این ویروس تنها در منطقه ای از آفریقا مشاهده شده اما در زمان کوتاهی متوجه شدند بسیار سریع به همه مناطق انتقال یافته است. بنابراین ضروری است دولت ها همه تلاش خود را در راستای حمایت از آسیب دیدگان برای بهبود شرایط جامعه به کار گیرند.

وی می گوید: پدری که به هر دلیلی از جمله مشکل اقتصادی، بدهی یا چک به زندان می افتد ممکن است تحت فشارهای روانی و شرایط سخت زندان با مصرف تزریق یا مصرف مواد مبتلا به «اچ آی وی» شود و پس از رهایی از زندان، مادر را آلوده به این ویروس کند بدون آنکه خود بداند، و در پی آن، مادر فرزند مبتلا به این ویروس را به دنیا می آورد. بنابراین ویروس اچ آی وی می تواند در همه اقشار جامعه بسیار سریع انتشار یابد و این موضوع هزینه دولت و مشکلات جامعه را افزایش می دهد.

ارشد معتقد است: ما باید پیشگیری سطح یک را برای کودکان، نوجوانان و جوانان داشته باشیم در واقع همان آموزش ده مهارتی که سازمان بهداشت جهانی به همه کشورها از جمله ایران توصیه کرده است که یکی از بندهای آن مراقبت از خود، شناخت خود و تصمیم گیری مناسب است که می تواند کمک کند فرزندان توانایی و محدودیت های خود را بهتر بشناسند تا رفتارشان بر مبنای سلامت باشد.

این مددکار اجتماعی آرزو می کند: امکاناتی فراهم شود تا مشاوره روانشناسی و مددکاری اجتماعی در کشور با کیفیت خوب اما ارزان و مناسب، با امکان استفاده از تأمین اجتماعی در اختیار مردم قرار گیرد تا افراد برای نداشتن پول، از دریافت خدمات مشاوره و درمان محروم نشوند.